بررسی اولین سال عرضه کنسول ایکس باکس سری اس

در این مقاله قصد داریم کنسول نسل نهمی و ارزان‌قیمت مایکروسافت تحت نام ایکس باکس سری اس را بعد از یک سال بررسی کنیم. با واران گیم و ادامه‌ی این مقاله همراه باشید.

تقریباََ یک سال از عرضه جهانی کنسول‌های نسل نهمی ایکس باکس تحت نام‌های ایکس باکس سری ایکس و ایکس باکس سری اس می‌گذرد. همان‌طور که می‌دانید، مایکروسافت این بار سیاست متفاوتی را نسبت به عرضه کنسول‌ نسل هشتمی خود به کار گرفته است. به جای ساخت و عرضه‌ی یک کنسول، تصمیم بر این شد که مایکروسافت دو کنسول قدرتمند و متقاوت را برای گیمرها تولید کند. در این مقاله قصد داریم کنسول نسل نهمی و ارزان‌قیمت مایکروسافت تحت نام Xbox Series S را بعد از یک سال بررسی کنیم.

کنسول اصلی و محوری مایکروسافت برای نسل نهم، Xbox Series X نام دارد که با سخت‌افزار بسیار قدرتمند و قیمت 500 دلاری خود، به پیشنهادی وسوسه‌انگیر برای گیمرها بدل گشته است. معرفی Xbox Series S حدود یک سال پس از معرفی Xbox Series X انجام گرفت و مایکروسافت طی اقدامی غافل‌گیر‌کننده، از دومین کنسول نسل نهمی خود نیز رونمایی کرد. این کنسول با پرچمدار مایکروسافت یعنی Series X چیزی حدود 200 دلار اختلاف قیمت داشت و بازیکنان تنها با پرداخت 300 دلار، می‌توانستند به آن دسترسی پیدا کنند.

با این حال سخت‌افزار آن به مراتب از سخت‌افزار Xbox Series X و حتی PS5 ضعیف‌تر بود. از همان روز معرفی، طرفداران به دو دسته تقسیم شدند. دسته‌ای عرضه‌ی این کنسول را موجب عقب ماندن نسل نهم و پسرفت در طراحی بازی‌های چندپلتفرمی می‌دانستند. دسته‌ای دیگر بابت چنین قیمت جذابی برای یک کنسول نسل نهمی خوشحال بودند و این اقدام مایکروسافت را تحسین می‌کردند. با گذشت زمان، برخی سازندگان (تکرار می‌کنم تنها “برخی” از سازندگان)، نگرانی‌های خود درخصوص سخت‌افزار این کنسول را ابراز کردند.

بهتر است همین ابتدای کار نگاهی کوتاه به سخت‌افزار داخلی این کنسول بیندازیم. Xbox Series S از پردازنده‌ی هشت هسته‌ای AMD Zen 2 3.6 GHz استفاده می‌کند. از نکات قوت قابل تحسین این کنسول که توسط دیجیتال فاندری هم ستایش شد، تشابه نسبی CPU این کنسول، با پلتفرم قدرتمند مایکروسافت یعنی Xbox Series X است. اما تفاوت عمده میان کنسول‌های مایکروسافت در قدرت ‌GPU داخلی آن‌ها خلاصه می‌شود.

کنسول Xbox Series S از کارت گرافیک AMD RDNA 2 20 CUs استفاده می‌کند که قدرت پردازشی 4 ترافلاپسی را در اختیار گیمر قرار می‌دهد. این درحالی است که کنسول Xbox Series X از قدرت پردازشی 12 ترافلاپسی استفاده می‌کند و تفاوت عمده‌ای با کنسول 300 دلاری مایکروسافت دارد.

البته توجه داشته باشید که عدد ترافلاپس همواره نشان دهنده‌ی قدرت یک کنسول نیست و دیدیم که ‌سونی با کنسول 1.8 ترافلاپسی PS4، چه عناوین زیبایی با بار پردازشی بالا تحویل مخاطب خود می‌داد. همچنین قدرت پردازش کارت گرافیک Xbox Series S در مقایسه با PS5 که 10 ترافلاپس را در اختیار GPU می‌دهد، اختلاف قابل توجهی دارد.

دیگر تفاوت Xbox Series S با کنسول 500 دلاری مایکروسافت، به میزان حافظه Ram مربوط می‌شود. سخت‌افزار Series S دارای 10 گیگابایت رم G‌DDR6 است که 2 گیگابایت آن در اختیار سیستم عامل و تنها 8 گیگابایت آن در اختیار بازی‌ها قرار می‌گیرد. این یکی دیگر از مواردی است که بازیکنان را درخصوص نحوه‌ی اجرای بازی‌های این کنسول، نگران می‌کند.

یکی دیگر از تفاوت‌های اصلی این کنسول با محصول گران‌قیمت‌تر مایکروسافت، عدم ارائه دیسک درایو است. شما تنها می‌توانید به صورت دیجیتالی از بازی‌های کنسول Xbox Series S استفاده کنید و امکان استفاده از دیسک برای این کنسول وجود ندارد. این کنسول همانند برادر بزرگ‌تر خود Series X از HDMI‌های 2.1 پشتیبانی می‌کند که قابلیت بهره‌مندی از 120 فریم را برای مانیتور‌های 120Hz فراهم می‌کند. یکی دیگر از اجزای داخلی نگران‌کننده‌ی این کنسول، هارد SSD آن است. کنسول Xbox Series S دارای حافظه داخلی نسل چهار NVME SSD با حافظه‌ی 512 گیگابایت بوده که البته از سرعت مشابه‌ای با سرعت SSD کنسول Xbox Series X برخوردار است.

همچنین شما می‌توانید با خرید SSD‌های اکسترنال و اتصال آن به کنسول، حافظه کنسول خود را افزایش دهید. چنین عملی برای هاردهای HDD هم قابل انجام است که در ادامه‌ی مقاله بیشتر آن را بررسی می‌کنیم. تا اینجا فهمیدید که کنسول Xbox Series S به مراتب از کنسول‌هایی چون Xbox Series X و PS5 از قدرت گرافیکی کم‌تری برخوردار است. البته نباید از این کنسول انتظار قدرتی مشابه داشت. در هر صورت، شما کمتر هزینه می‌کنید.

توجه داشته باشید که تمام بررسی‌های این مقاله با در نظر گرفتن قیمت 300 دلاری این کنسول انجام می‌شود تا قضاوت منصافه‌ای صورت بگیرد. حتی در این مقاله قصد نمره دادن به ارزش خرید را نداریم. تنها این کنسول را بررسی کرده و نتیجه‌گیری می‌کنیم که آیا خرید آن در ایران منطقی است یا خیر.

بهتر است قبل از بررسی قدرت‌های داخلی این کنسول در پردازش بازی‌ها و نقاوت قوت نرم‌افزاری آن، نگاهی به ظاهر Xbox Series S بیندازیم. به جرئت می‌توان Xbox Series S را انقلابی در جرم و ابعاد کنسول‌های خانگی توصیف کرد. همان‌طور که در کمپین تبلیغاتی Xbox Series S مشخص بود، این کوچک‌ترین کنسولی است که تا به امروز توسط Microsoft ساخته شده است. تا وقتی این محصول را از نزدیک تماشا نکنید، نمی‌توانید باور کنید که XSS چقدر کوچک است. از طرفی، شما می‌توانید کنسول خود را به هر دو صورت عمودی و افقی روی سطح صاف قرار دهید.

پایه‌های ریزی برای قرار دادن در هر دو شکل روی کنسول طراحی شده است تا خطر افتادن آن را کاهش دهد. به لطف ابعاد کوچک این کنسول، در هر دو صورت افقی یا عمودی، فضای زیادی از سطح را اشغال نمی‌کند. ابعاد این کنسول، 65 × 151 × 275 میلی‌متر است. کنسول Xbox Series S نه تنها کوچک‌ است، بلکه جرم کمی هم دارد. جرم این کنسول چیزی نزدیک 2 کیلوگرم است و به راحتی با یک دست و بدون اعمال فشار جا به جا می‌شود. حتماََ به یاد دارید که کنسول Xbox One چقدر سنگین بود و گیمرها را اذیت می‌کرد؛ سبکی و کوچکی Xbox Series S تمام خاطرات بد شما از آن کنسول را پاک می‌کند.

این کنسول از شبکه‌ی بی‌سیم، بلوتوث و درگاه شبکه پشتیبانی می‌کند. پشت این کنسول، یک درگاه کارت حافظه یا Expansion Card قرار دارد که از آن برای اتصال SSD اکسترنال استفاده می‌شود. سه درگاه USB، یکی در جلو و دوتا در پشت کنسول قرار گرفته است. ماکسیموم خروجی تصویری که از این کنسول دریافت می‌شود، 1440p است؛ هرچند در ادامه اشاره می‌کنم که تعداد کثیری از بازی‌ها برای رسیدن به این رزولوشن شکست می‌خورند. هنگامی که Xbox Series S را خریداری می‌کنید، یک دسته، دو باطری قلمی، کابل HDMI و کابل برق درون جعبه قرار دارد. هرچند ارتباطی با بررسی ما ندارد؛ اما نمی‌توان به بسته‌بندی شیک و زیبای مایکروسافت برای جعبه Xbox Series S اشاره نکرد.

اولین نکته‌ای که بعد از روشن کردن کنسول توجه شما را جلب می‌کند، صدای به شدت کم فن‌های کنسول است. هنگامی که هنوز وارد هیچ بازی‌ای نشدید، عملا هیچ صدایی از کنسول Xbox Series S شنیده نمی‌شود. با اجرا کردن بازی‌های سنگین، تنها مقدار کمی صدای فن‌ها بیشتر می‌شود و سکوت مطلق این کنسول هنگام کار کردن، شما را حیرت‌زده می‌کند.

تنها مکانی که در کنسول Xbox Series S احساس گرمی می‌کنید، روی محفظه دایره‌ای و سیاه‌‌رنگ کنسول است که وظیفه خروج هوای گرم را برعهده دارد. فن کنسول Xbox Series S دقیقاََ زیر این محفظه سیاه‌رنگ قرار دارد که دمای بالای این نقطه را توجیه می‌کند. بعد از اجرا کردن بازی‌های مختلف روی این کنسول، هرگز با خطای افزایش دما یا خاموشی ناگهانی به دلیل گرم‌ شدن مواجه نشدم. هیچ اتصالی ناگهانی در قطعات کنسول مشاهده نکردم؛ البته حواستان باشد که به دلیل سوراخ‌های متعدد بالای این کنسول، از ریختن قطرات به داخل آن جلوگیری کنید.

با این که رنگ اصلی این کنسول سفید است، اما کم‌تر کثیفی و آلودگی را به سمت خود جذب می‌کند. عملا می‌توان رابط کاربری کنسول Xbox Series S را همان UI کنسول Xbox One خطاب کرد. البته که این UI، مشکلات و باگ‌های زیادی ندارد اما با مقایسه این مورد در کنسول‌های PS4 و PS5، می‌شد از Xbox انتظار تغییراتی بیشتر داشت؛ با این وجود، کماکان مشکل خاصی در این امر مشاهده نمی‌شود.

از ویژگی‌های جذابی که Microsoft روی آن مانور می‌داد، قابلیت Quick Resume است. Quick Resume به شما قابلیت اجرای چندین بازی را به صورت همزمان می‌دهد. به لطف فناوری SSD، انتقال بین این بازی‌ها نیز زمان زیادی را از شما نمی‌گیرد. لازم به ذکر است که تمام بازی‌های Xbox Series ‌X/S از این قابلیت پشتیبانی نمی‌کنند‌؛ خصوصا بازی‌هایی که با Backward Compatibility اجرا می‌شوند. هرچند Microsoft در تلاش است لیست بازی‌های پشتیبانی‌کننده را بزرگ‌تر کند.

صحبت از قابلیت Backward شد. درست همانند نسل قبل، شما می‌توانید تمام بازی‌های Xbox One و برخی از بازی‌های Xbox 360 و Xbox Original را روی کنسول خود بازی کنید. در واقع با خرید یک کنسول نسل نهمی Xbox Series، به چهار نسل از کنسول‌های Xbox دسترسی خواهید داشت. درواقع چهار کنسول در یک کنسول. این قابلیت از آن جهت ارزشمند است که کنسول رقیب یعنی PS5، تنها از لیست بازی‌های PS4 پشتیبانی می‌کند.

کنسول Xbox Series S با شعار ارائه‌ی رزولوشن 1440p در بازی‌ها با نرخ فریم 60 وارد بازار شد. آیا Microsoft توانسته به قول خود عمل کند؟ در ادامه مقاله، بررسی کوتاهی درخصوص نحوه اجرای بازی‌های بزرگ روی کنسول Xbox Series S انجام خواهیم داد. کنسول Xbox Series S همانند دیگر کنسول‌های نسل نهمی، از تکنولوژی رهگیری پرتو (Ray-Tracing) پشتیبانی می‌کند. سازنده‌ها با توجه به وقت و توانایی خود، علاوه بر ابعاد بازی‌ها، تصمیم می‌گیرند که آیا از این فناوری در بازی‌های Series S استفاده کنند یا خیر. به دلیل دیر رسیدن کیت‌های ساخت کنسول‌های Xbox به دست سازندگان، شاهد عملکرد و راندمانی ضعیف از Xbox Series S در اوایل نسل نهم بودیم.

به عنوان مثال پوشش گیاهی کم در بازی‌هایی چون AC Valhalla و COD BO Cold War، به وضوح قابل تشخیص بود. رزولوشن 1080p داینامیک از دیگر نقاط ضعف Xbox Series S در اجرای عناوین میان‌نسلی اول سال بود. هرچه جلوتر رفتیم، عملکرد کنسول‌های نسل نهمی Xbox در اجرای بازی‌ها بهتر و بهتر شد. به عنوان مثال بازی‌های Hitman 3 و Resident Evil Village به زیبایی هرچه تمام‌تر روی این کنسول اجرا می‌شدند. عنوان RE Village حتی از فناوری Ray-Tracing روی این کنسول برخوردار بود؛ هرچند فریم بازی را تا 30 کاهش می‌داد.

بازی Outriders به صورت 60 فریم روی این کنسول اجرا می‌شد. The Medium به دلیل پردازش دو جهان به صورت همزمان، نه تنها روی Xbox Series S، بلکه روی Xbox Series X هم عملکرد خوبی به نمایش نگذاشت. افت رزولوشن از مهم‌ترین ایرادات The Medium در کنسول‌های نسل نهمی Xbox و خصوصا Xbox Series S بود. به لطف پچ‌های نسل نهمی و قابلیت‌ FPS Boost، بازی‌های زیادی روی Xbox Series S به صورت 120 فریم اجرا می‌شوند. بازی‌هایی مانند A Plague Tale Innocence ،Battlefield 4 ،Dirt 5 و Gears 5 از جمله این عناوین هستند.

با توجه به قیمت 300 دلاری این کنسول، می‌توان عملکرد Xbox Series S در اجرای بازی‌ها را “قابل قبول” توصیف کرد. هرچند لازم به ذکر است که Microsoft نتوانست تمام و کمال به قول خود در اجرای بازی‌ها به صورت 1440p عمل کند. پوشش گیاهی کم، رزولوشن پویا و افت فریم، کماکان در بازی‌های مختلف قابل لمس است. باید دید این کنسول با شروع انتشار بازی‌های تماما نسل نهمی چه عملکردی از خود بر جای خواهد گذاشت. پر واضح است که Xbox Series S فعلاََ با توجه به قیمت خود عملکرد قابل قبولی ارائه داده است؛ آیا این عملکرد در آینده افت خواهد کرد؟ زمان مشخص می‌کند.

اما نقاط ضعف اصلی کنسول Xbox Series S در اجرای بازی‌ها نیست. مهم‌ترین نکته منفی این کنسول، حافظه‌ی کم SSD آن است. هرچند SSD با قدرت خود، سرعت لودینگ‌ها را کاهش داده است؛ اما نصب سه بازی با حجم 100 گیگابایت کافی است تا هارد این کنسول پر شود. در حال حاضر، بازی Forza Horizon 5 چیزی نزدیک به یک سوم فضای SSD کنسول من را به خود اختصاص داده است. در ادامه احتمالاََ Halo Infinite نیز حجمی مشابه را طلب خواهد کرد.

برای رفع این مشکل دو راه دارید. می‌توانید با خرید یک هارد SSD اکسترنال، تمام بازی‌های جدید را بدون نیاز به انتقال روی کنسول خود تجربه کنید‌ یا با خرید HDD اکسترنال، تنها به آرشیو کردن دیتای بازی‌ها روی آن بپردازید. شما برای اجرای بازی‌های جدید، حتما باید آن‌ها را روی SSD اجرا کنید. هرچند کماکان می‌توان برخی بازی‌های مستقل یا بازی‌های Backward را روی HDD اجرا کرد. فضای کم این کنسول حتی برای کژوال‌پلیرهایی که بازی‌های آنلاین بازی می‌کنند مشکل‌ساز است.

با توجه به قیمت بالای SSD در ایران، خرید آن را برای کنسولتان پیشنهاد نمی‌کنم. شما می‌توانید با خرید HDD اکسترنال با حافظه‌ی یک یا دو ترابایت، از شر مشکل کمبود حافظه خلاص شوید. خوشبختانه انتقال دیتا از SSD به HDD یا بالعکس سرعت بالایی دارد و می‌توانید در کمترین زمان، بازی‌ها را میان دو منبع حافظه خود جابجا کنید.

چیزی که خرید کنسول Xbox Series S را اقتصادی‌تر می‌کند، سرویس گیم‌پس است. در واقع شما می‌توانید با 300 دلار و خرید یک گیم‌پس، وارد نسل نهم شوید. عناوین انحصاری مایکروسافت در روز عرضه روی سرویس Xbox Game Pass در دسترس قرار می‌گیرند؛ همین مورد ارزش سرویس گیم‌پس را بیشتر می‌کند. با این حال، فقدان بازی‌های انحصاری به خوبی در سال اول این کنسول حس می‌شد. مایکروسافت باید با کمک 23 استودیوی خود، بازی‌های بیشتری را برای کنسول نسل نهمی خود بسازد.

کنترلر Xbox Series S تنها تفاوت‌های کوچکی با کنترلرهای نسل قبل ایکس باکس دارد و به صورت کلی، از فرمول ساخت کنترلر Xbox One استفاده کرده است. طراحی کنترلر این‌بار تماما سفید است و قسمت سیاه‌رنگ بالایی کنترلر Xbox One S را در اختیار ندارد. در پشت کنترلر، در قسمتی که کف دست‌ها روی آن قرار می‌گیرد، سطوح زبری طراحی شده تا از لیز خوردن آن روی دست جلوگیری کند. این سطوح ریز و زبر دور آنالوگ‌ها و تریگرها نیز قابل وجود دارند. مایکروسافت این‌بار از D-Pad‌های سری کنترلرهای الیت برای ساخت کنترلرهای Xbox Series استفاده کرده است.

با این وجود، ارگونومی کنترلرهای ایکس باکس کماکان زبان‌زد است و بازی کردن با آن‌ها به شدت لذت‌بخش و آسان است. همانند نسل قبل، اکس باکس به خوبی آرمیچرهای لرزشی درون کنترلر و تریگرها را طراحی کرده است. با وجود این که مشخصا انتقال حس‌ها به خوبی DualSense نیست، اما حس خاص و منحصر به فردی را هنگام بازی کردن به گیمر منتقل می‌کند.

یک دکمه Share به ناحیه وسط کنترلر اضافه شده است که باید اعتراف کنم کار من را در گرفتن اسکرین‌شات و کلیپ راحت‌تر کرده است. همچنین برای اتصال کنترلر به کنسول، این‌بار از درگاه‌های USB Type C استفاده شده است. بزرگ‌ترین نقطه ضعف این کنترلر، عدم استفاده از باتری‌های داخلی است. متاسفانه به دنبال سنت‌های غیرقابل دفاع مایکروسافت، این کنترلرها کماکان از باتری قلمی استفاده می‌کنند. این عمل زمانی خوب بود که مایکروسافت باتری‌های قابل شارژ مخصوصی را هنگام فروش، درون جعبه قرار می‌داد. با انجام ندادن این کار، شما مجبور به هزینه‌ی اضافه و خرید باتری قابل شارژ هستید.

آیا من خرید کنسول Xbox Series S را به شما پیشنهاد می‌کنم؟ از آنجایی که در ابتدای مقاله اشاره کردم قضاوتی برای انتخاب بین Xbox Series و PS5 انجام نخواهم داد، تنها از دو کنسول نسل نهمی Xbox برای مقایسه و نتیجه‌گیری مثال می‌زنم. اگر از توان مالی خوبی برخوردار هستید و دوست دارید بالاترین کیفیت و فریم را از بازی‌ها دریافت کنید، Xbox Series X باید انتخاب اول شما باشد. اگر به دنبال کنسولی اقتصادی و در عین حال ورود به نسل نهم با کم‌ترین هزینه هستید و بیشتر بازی‌های آنلاین تجربه می‌کنید، کنسول Xbox Series S برای شما ساخته شده است.

با توجه به این که کنسول Xbox Series S تا به امروز مشکل بزرگی در اجرای بازی‌ها نداشته است، می‌توان آن را حتی به برخی از هاردکور گیمرها نیز پیشنهاد کرد. این کنسول در ایران با قیمت 9 میلیون تومان فروخته می‌شود و تقریبا 3 الی 4 میلیون از PS4 ارزان‌تر است! همه چیز به آینده بستگی دارد، اما مشخص است که Xbox Series S باید تا انتهای نسل توان اجرایی خود را در بازی‌ها حفظ کند. اگر موفق به چنین کاری نشد، مطمئن نیستم که می‌توانم خرید آن را به گیمرها پیشنهاد دهم یا خیر. به هر حال، همه چیز به توان مالی شما و هزینه‌ای که می‌کنید بستگی دارد. انتخاب شما کدام کنسول Xbox است؟