آیا عرضه همزمان عناوین انحصاری پلی استیشن روی PC منطقی است

آیا سونی باید انحصاری‌های پلی استیشن را از همان روز اول روی پلتفرم رایانه‌های شخصی (PC) عرضه کند؟ یک اشتباه مرگبار یا تصمیم صحیح؟

God of War و Uncharted هر دو سال آینده روی پلتفرم PC عرضه خواهند شد. شایعات اخیر حاکی از عرضه‌ی Sackboy: A Big Adventure برای این پلتفرم هم هستند. به علاوه فاش شدن فهرست Nvidia GeForce نشان می‌دهد که چندین انحصاری پلی‌استیشن دیگر برای PC در دست توسعه هستند. در این میان نام‌ بازی‌هایی مثل Bloodborne و Demon’s Souls هم به چشم می‌خورد. این در حالی است که در سالیان اخیر هم شاهد عرضه‌ی انحصاری‌هایی مثل Detroit: Become Human، Horizon: Zero Dawn، Death Stranding و Days Gone برای PC بوده‌ایم. در جریان سال 2021 هم سونی استودیوی Nixxes را خرید که در پورت بازی‌های کنسولی برای PC مهارت دارد. ضمنا لیبل PlayStation PC هم نشان‌ می‌دهد که سونی برنامه‌های بیشتری برای پلتفرم PC دارد.

تماشای واکنش بسیاری از بازی‌بازان به رویدادهای مذکور بسیار جالب است. آن‌هایی که رخ دادن چنین اتفاقی را هرگز پیش‌بینی نمی‌کردند حالا مجبور به تغییر انتظارات خود شده‌اند. پیش از این گفته می‌شد که عرضه‌ی Death Stranding و Detroit: Become Human برای PC به خاطر رابطه‌ی خوب سونی با کوجیما و هم‌چنین جدایی کوانتیک دریم (Quantic Dream) از این شرکت است. تصور کلی این بود که آی‌پی‌های پرچم‌داری مثل God of War هرگز روانه‌ی PC نخواهند شد. حتی حالا هم برخی معتقدند که تنها بازی‌های پلی‌استیشن 4 برای PC پورت خواهند شد و این اتفاق برای بازی‌های پلی‌استیشن 5 نخواهد افتاد. تصوری که در صورت واقعی بودن پورت Demon’s Souls اشتباه از آب در خواهد آمد.

هدف من از نوشتن مطالب بالا این است که بگویم بازی‌های سونی برای PC پورت خواهند شد. این واقعیت امر است. سونی در سالیان اخیر به صورت آهسته و پیوسته بازی‌های بیشتر و بزرگ‌تری را برای PC پورت کرده و حالا نوبت به نام‌های بزرگ رسیده است. هر چه باشد استودیویی مخصوص این کار خریداری شده است. سوال این نیست که آیا بازی‌های پلی‌استیشن برای PC عرضه خواهند شد یا خیر. جواب آن سوال بله است. با این حال باید پرسید که بازی‌های انحصاری پلی‌استیشن چه زمانی برای PC عرضه خواهند شد؟

این سوال از بعد دیگری نیز مهم بوده و آن جانب ایکس‌باکس نسبت به عرضه‌ی بازی‌های روی PC است. چند سال پیش بود که ایکس‌باکس به عرضه‌ی تمام بازی‌های Xbox Game Studios به صورت هم‌زمان برای PC متعهد شد. این یعنی ایکس‌باکس در آینده هرگز یک انحصاری واقعی نخواهد داشت. در طول 30 سال جریان داشتن بازار بازی‌های ویدیویی این باور وجود داشت که انحصاری‌ها عامل اصلی جذب بازی‌بازان هستند. اگر نرم‌افزار جذابی برای سخت‌افزار وجود نداشته باشد، چرا یک نفر باید آن سخت‌افزار را خریداری کند؟

با این حال فیل اسپنسر درک متفاوتی از ماجرا داشت. او باور داشت که کنسول و PC فارغ از انحصاری تفاوت‌های زیادی با هم دارند. هر کدام از این پلتفرم‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند. طبیعی است که بازار آن‌ها هم متفاوت باشد. اسپنسر باور داشت که با گسترده‌تر کردن پلتفرم‌های بازی‌های ایکس‌باکس از جذابیت آن‌ها کاسته نخواهد شد. ایکس‌باکس دیگر یک محصول نبود، بلکه با ابزاری برای تجربه‌ی بازی‌ها طرف بودیم.

قمار اسپنسر جواب داد و Xbox Game Studios در حال حاضر بیش از هر زمانی موفق است. بازی Sea of Thieves به خصوص در استیم عملکرد شگفت‌انگیزی را به ثبت رسانده است. هم‌چنین فروش سخت‌افزار ایکس‌باکس آسیب ندیده است. فروش ایکس‌باکس در حد و اندازه‌ی پلی‌استیشن نیست، اما آن‌ها حتی قبل از عرضه‌ی بازی‌ها برای PC هم فروش کم‌تری را تجربه می‌کردند. ایکس‌باکس سری ایکس در حال حاضر از پلی‌استیشن 5 عقب است، اما به نظر نمی‌رسد که عرضه‌ی بازی‌ها برای PC در این مهم موثر باشد.

اما آیا سونی هم می‌تواند چنین برنامه‌ای داشته باشد؟ آیا عرضه‌ی بازی‌ها به صورت هم‌زمان برای PC به فروش آن‌ها ضربه خواهد زد؟ به صورت کلی پاسخ من خیر است. البته کسانی هستند که صرفا بازی روی PC را ترجیح می‌دهند. هر چه باشد بهترین نسخه‌ی هر بازی روی PC قابل تجربه است و اگر از نینتندو فاکتور بگیریم، تقریبا تمام بازی‌های امروزی روی PC قابل بازی هستند. شاید این سوال برای شما پیش بیاید که چرا باید همه چیز را محدود به یک پلتفرم کرد؟ اما فیل اسپنسر در این مورد درست فکر می‌کرد. کنسول مزایای دیگری نسبت به PC دارد. در واقع فلسفه‌ی این دو کاملا متفاوت بوده و کنسول‌ برای برخی جذابیت خاصی دارد. همان‌طور که بازی‌بازان PC به آزادی عمل و انعطاف علاقه دارند، کنسولی‌ها هم سادگی تجربه‌ی بازی‌ها روی کنسول را ترجیح می‌دهند. البته در دهه‌ی اخیر استفاده از PC ساده‌تر شده و کنسول‌ها هم مشکلات بیشتری را به تجربه‌ی کاربری خود اضافه کرده‌اند. با این حال این دو پلتفرم در نهایت کاملا متفاوت هستند. هم‌چنین مسئله‌ی دیگری که نباید فراموش کرد قیمت این دو پلتفرم است. خرید یک PC با قدرت یک کنسول نسل نهمی بسیار گران‌تر خواهد بود.

این عوامل باعث شده تا برای بسیاری از بازی‌بازان کنسولی، پلتفرم PC یک فاکتور نباشد. برای کسی که قصد خرید یک کنسول را دارد، وجود Forza Horizon 5 روی PC تاثیری در تصمیم آن‌ها نخواهد داشت. گزینه‌های آن‌ها ایکس‌باکس، پلی‌استیشن و سوییچ است. وجود Forza Horizon 5 روی ایکس‌باکس به معنای انتخاب ایکس‌باکس است. کنسول انتخاب نهایی کسانی است که به تجربه‌ی بازی‌ها روی یک کنسول علاقه دارند.

بخش عمده‌ی بازار خریداران کنسول، یعنی آن‌هایی که به تجربه‌ی بازی‌هایی مثل Mario Kart، Call of Duty یا FIFA علاقه دارند، اصلا به خرید یک PC فکر هم نخواهند کرد. وجود نسخه‌ی PC یک بازی برای آن‌ها معنایی ندارد. پس عرضه‌ی بازی روی یک PC در بازار وسیع بازی‌های ویدیویی ضربه‌ای به فروش آن روی کنسول نخواهد زد. هم‌چنین شما با عرضه‌ی بازی روی PC می‌توانید بازار نرم‌افزاری خود را گسترش دهید. چرا که کسانی هم هستند که اصلا علاقه‌ای به کنسول ندارند. بازی‌های شما در این صورت به صورت کلی فروش بیشتری را تجربه خواهند کرد.

افزایش فروش بازی‌ها امری ضروری برای ناشران است. هزینه‌ی ساخت بازی‌ها نسل به نسل افزایش می‌یابد. قیمت آن‌ها تا حدی افزایش یافته که عرضه‌ی آن‌ها برای یک گروه مخاطب محدود چندان منطقی نیست. این یکی از دلایلی است که در نسل هشتم شاهد چند پلتفرمی شدن ناشران ترد پارتی بودیم. آن‌ها سخت‌افزارهای مقصد خود را برای سرگرمی دو، سه یا حتی چهار برابر نکردند، بلکه به فروش اضافه و مخاطبان اضافه آن پلتفرم‌ها نیاز دارند. حتی شان لیدن (Shawn Layden)، رئیس قبلی پلی‌استیشن، افزایش هزینه‌ی توسعه‌ی بازی‌ها را یکی از نگرانی‌های اصلی توسعه‌دهندگان قلمداد کرد.

افزایش هزینه‌ی ساخت بازی‌ها یکی از دلایلی است که بازی‌های انحصاری پلی‌استیشن در سال‌های اخیر برای PC عرضه شده‌اند. تنها کافی است نگاهی به God of War Ragnarok یا Horizon: Forbidden West بیندازید تا متوجه شوید عرضه‌ی آن‌ها برای یک پلتفرم تصمیم چندان خوبی از نظر تجاری نیست. این در حالی است که هنوز واقعا وارد نسل نهم نشده‌ایم و هزینه‌ی بازی‌ها در یکی دو سال آینده بیش از این هم خواهد شد. ضمنا تک‌تک دارندگان کنسول‌های سونی انحصاری‌های این شرکت را نمی‌خرند. در واقع اکثر آن‌هایی که پلی‌استیشن دارند اصلا انحصاری‌های این پلتفرم را نمی‌خرند و بیشتر به تجربه‌ی بازی‌هایی مثل FIFA یا Call of Duty علاقه دارند. این مهم برای ایکس‌باکس هم صدق می‌کند. برای مطمئن شدن از ادامه‌ی ساخت بازی‌های بزرگ و AAA باید آن‌ها را برای پلتفرم‌های بیشتری عرضه کرد.

البته باید منصف بود و گفت که شان لیدن معتقد است سونی هرگز بازی‌های انحصاری خود را به صورت هم‌زمان برای PC عرضه نخواهد کرد. با این حال هدف من در این مقاله نه پیش‌بینی تصمیم سونی، بلکه عرضه‌ی بهترین و منطقی‌ترین راه برای آینده بود. به نظر من منطقی‌ترین راه عرضه‌ی هم‌زمان بازی‌ها روی PC است. مزایای انجام این کار بسیار زیاد هستند. خصوصا با توجه به اینکه به صورت سالیانه شاهد افزایش بهای ساخت بازی‌ها هستیم. در کوتاه‌مدت این تصمیم شاید به فروش انحصاری‌های سونی روی پلی‌استیشن ضربه بزند، اما خرید انحصاری‌ها اصلا منبع درآمد اصلی سونی از پلی‌استیشن نیست. فروش بسته‌های الحاقی، سهم سونی از پرداخت‌های درون برنامه‌ای و اشتراک پلی‌استیشن پلاس برای این شرکت مهم‌تر هستند. همان‌طور که می‌دانیم این شرکت‌ها به هنگام فروش سخت‌افزار ضرر هم می‌کنند.

با این اوصاف به نظرم عرضه‌ی بازی‌های پلی‌استیشن برای PC در طولانی‌مدت به نفع سونی خواهد بود. بازی‌های سونی روی PC تا حد زیادی موفق بوده‌اند. احتمالا در آینده بالاخره سونی به نتیجه‌گیری فیل اسپنسر و ایکس‌باکس خواهد رسید. کنسول و PC دو پلتفرم کاملا متفاوت هستند. بهترین کار عرضه‌ی بازی‌ها برای هر دو پلتفرم به صورت هم‌زمان است. در این صورت تمام طرفین برنده خواهند بود.